Phân tích hai khổ cuối bài thơ Viếng lăng Bác … – Luật Dương Gia

1. Dàn ý Phân tích hai khổ cuối bài thơ Viếng lăng Bác chọn lọc hay nhất:

1.1. Mở bài:

– Giới thiệu vài nét về tác giả, tác phẩm

Viễn Phương là một trong những nhà văn ra đời sớm nhất của quân giải phóng miền Nam thời kỳ chống Mỹ cứu nước.

Bài thơ Viếng lăng Bác thể hiện lòng thành kính và tình cảm sâu sắc của nhà thơ đối với Bác khi vào viếng lăng Bác, đặc biệt là hai khổ thơ cuối.

– Dẫn dắt, giới thiệu hai khổ thơ cuối: Hai khổ thơ cuối thể hiện sâu sắc lòng biết ơn, xúc động của nhà thơ và mọi người đối với Bác khi vào viếng lăng Bác.

1.2. Thân bài:

* Cảm xúc của nhà thơ trong lăng:

– Khổ thơ thứ ba thể hiện sâu sắc tình cảm, suy nghĩ của tác giả khi đến thăm Bác. Khung cảnh tĩnh mịch và không khí như ngưng đọng cả thời gian và không gian bên Lăng Bác được nhà thơ miêu tả thật tài tình:

“… Bác nằm trong giấc ngủ bình yên Giữa một vầng trăng sáng diệu hiền Vẫn biết trời xanh là mãi mãi

Mà sao nghe nhói ở trong tim”+ Điệp ngữ “giấc ngủ êm đềm” diễn tả chính xác và tinh tế không gian tĩnh mịch, trang nghiêm và ánh sáng dịu nhẹ của không gian trong Lăng Bác.

Bác mãi mãi với sông núi, đất nước như trời xanh mãi Bác đã hóa thân vào thiên nhiên, đất nước, dân tộc. Tác giả đã đúng khi khẳng định Bác Hồ sẽ sống mãi trong lòng dân tộc như bầu trời xanh không bao giờ mất.

* Tâm trạng hoài niệm của nhà thơ trước khi trở về phương Nam:

Khổ thơ thứ tư (khổ thơ cuối) diễn tả nỗi nhớ da diết của nhà thơ. Muốn được ở bên lăng Bác mãi nhưng tác giả cũng biết rằng đến lúc phải trở về miền Nam chỉ còn cách gửi gắm tấm lòng của mình bằng cách hóa thân, hòa vào khung cảnh bên lăng Bác để luôn được ở bên Người.

“Mai về miền Nam thương trào nước mắt Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này”

– Từ “muốn làm” được lặp lại nhiều lần trong giai đoạn thể hiện ước muốn, tự nguyện của tác giả. Hình ảnh

Hình ảnh cây tre hiện lên trong câu thơ được đối sánh khéo léo.

– Tác giả muốn được là con chim, là bông hoa, là cây tre trung thành, gắn bó với Bác:

“Ta bên Người, Người tỏa sáng trong ta Ta bỗng lớn ở bên Người một chút”

1.3. Kết bài:

Xem thêm: Top 6 mẫu cảm nhận khổ thơ cuối bài Vội vàng siêu hay – HTNC

– Qua hai khổ thơ cuối, nhà thơ đã thể hiện được trọn vẹn niềm xúc động lớn lao trong lòng khi được vào Lăng viếng Bác, thể hiện tình cảm sâu nặng, kính trọng của mình đối với Bác.

– Đoạn thơ có âm điệu phù hợp với nội dung tình cảm, cảm xúc của bài thơ. Đó là đôi môi vừa nghiêm nghị, vừa trầm lặng, vừa kiêu hãnh đến đau đớn.

Xem thêm: Mở bài Viếng lăng Bác của Viễn Phương cơ bản và học sinh giỏi

2. Phân tích hai khổ cuối bài thơ Viếng lăng Bác chọn lọc hay nhất:

Ngày 2/9/1969, Bác Hồ kính yêu đã mãi mãi ra đi, để lại bao nỗi nhớ thương khôn nguôi của đồng bào Việt Nam. Nhiều bài thơ khóc thương Bác được các nhà thơ viết bằng tất cả sự kính trọng, yêu thương. Bài “Viếng lăng Bác” của Viễn Phương tuy rất hiếm hoi, ra đời vào tháng 4 năm 1976 nhưng vẫn gây ấn tượng mạnh trong lòng người đọc bởi tình cảm sâu nặng nhưng chôn giấu của một người con miền Nam lần đầu được gặp Bác Hồ trong lăng. . Hai khổ thơ cuối khổ thơ thứ 3 và thứ 4 cộng lại, tác phẩm đã mang đến cho người đọc những cảm xúc sâu sắc.

Ở khổ thơ thứ ba, cảm xúc của tác giả khi vào lăng và đứng trước di hài Bác, cảm xúc hoài niệm chất chứa bấy lâu giờ vỡ òa. Đó là lý do tại sao khi bạn gặp bóng của Ngài, bạn sẽ có ý thức. Hình ảnh Bác nằm yên trong lăng được thể hiện đầy xúc động qua những dòng thơ thứ ba:

“Bác nằm trong giấc ngủ bình yên Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền Vẫn biết trời xanh là mãi mãi

Mà sao nghe nhói ở trong tim”Bác Hồ ở đó thật dịu dàng, nhân từ khiến ta có cảm giác như Bác chỉ đang ngủ yên, chưa đi đâu xa, chưa rời bỏ cõi đời này. Và khi ngước lên ta thấy trời xanh ta thấy Bác, Bác vẫn sống mãi với dân tộc, với cuộc đời.

Dẫu biết vậy nhưng sao chúng ta vẫn nghe nhói trong tim, mắt vẫn cay xè khi nhận tin Bác không còn nữa. Cụm thứ hai và cụm thứ ba được thể hiện là bức tranh về vũ trụ tự nhiên như mặt trời, bầu trời xanh, vầng trăng khuyết, lồng vào nhau như thể hiện tầm nhìn vĩ đại của Ngài, đồng thời thể hiện sự tôn nghiêm. giới hạn của tác giả, của toàn dân đối với vị trí người cha kính yêu của dân tộc.

Để ý ta sẽ thấy câu “Em vào Nam viếng lăng Bác” và câu thơ cuối cùng cũng là “Ngày mai vào Nam”, đó là phút chia tay, tâm trạng không muốn xa khi đã gặp nhau. để từ biệt Bác Hồ. thân, một tâm trạng nhớ nhung, bùi ngùi, xúc động:

“Mai về miền Nam thương trào nước mắt Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây

Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này”Tình yêu của tác giả đã làm nảy sinh bao điều ước, nào là làm con chim hót, nào là hoa tỏa hương thơm, nào là cây trúc để canh giấc ngủ êm đềm cho Bác. Từ “muốn làm” được lặp lại ba lần trong câu thơ với những hình ảnh hiện lên thể hiện niềm khao khát cháy bỏng, thiết tha của nhà thơ được mãi mãi ở gần Bác.

Bằng những tình cảm hết sức chân thành, nhà thơ Viễn Phương đã viết bài Viếng lăng Bác như một nỗi niềm sâu lắng để lại nhiều cảm xúc và ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc. Thơ ca không chỉ có giá trị hôm nay mà còn trở lại mai sau.

Xem thêm: Nghị luận bài thơ Viếng lăng Bác của Viễn Phương hay nhất

3. Phân tích hai khổ cuối bài thơ Viếng lăng Bác chọn lọc ý nghĩa nhất:

Viễn Phương là một trong những nhà văn ra đời sớm nhất của quân giải phóng miền Nam thời kỳ chống Mỹ cứu nước. Thơ từ xa nhẹ nhàng, đậm đà phong cách Nam Bộ. Tuy đến sau trong đề tài thơ về Bác như một thân phận, hoàn cảnh: Là người con miền Nam, cầm súng ra tiền tuyến… nhà thơ Viễn Phương đã để lại một bài thơ “Viếng lăng Bác” độc đáo với sức xúc động sâu sắc. . bởi tình yêu đẹp, bởi lời hay. Đặc biệt, hai câu thơ cuối thể hiện sâu sắc và cảm động tinh thần kính trọng lãnh tụ và ước nguyện cống hiến cuộc đời mình cho cảnh đẹp của đất nước:

“Bác nằm trong giấc ngủ bình yên Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền Vẫn biết trời xanh là mãi mãi Mà sao nghe nhói ở trong tim!

Mai về miền Nam thương trào nước mắt Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này”.

Xem thêm: Top 10 Bài văn phân tích bài thơ “Vội vàng” của Xuân Diệu hay nhất

Từ lâu, cũng như những người lính và đồng bào ở phương Nam xa xôi, Viễn Phương luôn mong mỏi được về thăm lăng Bác, về với vị cha già vĩ đại của mình. Nhưng chiến tranh còn dài, địch còn ngoan cố nên mãi sau ngày đất nước giải phóng, ông mới có cơ hội thực hiện ước nguyện đó.

Tác giả đến với Bác Lăng trong tâm trạng bùi ngùi, ngậm ngùi tiếc thương người đã ra đi mãi mãi, đồng thời cũng cảm thấy tự hào và khát vọng vì đã về với anh linh vĩ đại của dân tộc, về với đất nước. nguồn sức mạnh thiêng liêng. Bước chân vào lăng, khung cảnh và không khí như ngừng lại cả thời gian và không gian. Hình ảnh thơ đã diễn tả chính xác, tinh tế sự tĩnh lặng, uy nghiêm và ánh sáng dịu dàng, trong trẻo của không gian trong Lăng Bác:

“Bác nằm trong giấc ngủ bình yên Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền Vẫn biết trời xanh là mãi mãi Mà sao nghe nhói ở trong tim!”.

Khổ thơ mở đầu bằng việc miêu tả hình ảnh Bác Hồ. Đứng trước Bác, nhà thơ có cảm giác như Người đang ngủ. Một giấc ngủ êm đềm và nhàn nhã giữa ánh trăng dịu dàng. Tất cả gợi lên một khung cảnh linh thiêng, thành kính vô cùng. Im lặng đến lạ thường, không một âm thanh, chỉ có ánh sáng, đủ đưa người ta vào tâm trí.

Ranh giới mong manh giữa tồn tại và hư vô khiến không gian càng thêm huyền ảo. Vầng trăng sáng lung linh tỏa quanh quan tài của anh, cùng anh đi vào thế giới siêu nhiên. Hình ảnh “vầng trăng sáng dịu hiền” gợi cho ta tâm hồn, lối sống cao thượng, thanh cao, trong sáng của Bác Hồ.

Trang thân thiết với Bác như một người bạn, người đồng chí về mọi mặt. Trong thơ Bác, ngoài tình yêu đất nước sâu nặng, tình yêu con người tha thiết, người chiến sĩ yêu nước Hồ Chí Minh đã hướng tâm hồn mình về với thiên nhiên với bao nhiêu tình yêu. Hình ảnh vầng trăng tròn, biểu tượng của thiên nhiên bao la tươi đẹp, luôn dạt dào trong thơ ông những lúc nông nhàn:

“Tiếng suối trong như tiếng hát xa Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa”.

(Cảnh khuya – Hồ Chí Minh)

Hay khi nơi chiến trường, quân nguy cấp, vầng trăng cũng hiện về bên Ngài mời gọi, lôi kéo:

“Trăng vào cửa sổ đòi thơ Việc quân đang bận xin chờ hôm sau”.

(Tin thắng trận – Hồ Chí Minh)

Khi ở trong tù, vầng trăng đã trở thành người bạn tri kỷ, tâm tình và chia sẻ nỗi lòng của Bác:

“Người ngắm trăng soi ngoài cửa sổ Trăng nhòm khe cửa ngắm nhà thơ”

(Nhật kí trong tù – Hồ Chí Minh)

Rõ ràng là trong bất cứ hoàn cảnh nào, tình cảm của Bác đối với ánh trăng vẫn luôn tha thiết. Và ánh trăng đẹp ấy cũng làm tăng thêm niềm tin, sự lạc quan của Bác đối với nhiệm vụ cách mạng trong sự nghiệp giải phóng dân tộc cũng đã đi. Cho nên nghĩ về Bác, Viễn Phương tưởng tượng về những bóng hình Bác như ánh trăng dịu hiền bao bọc, nâng niu Bác chắc chắn sẽ phát triển từ nay.

Với cảm xúc nồng nàn tột độ, Viễn Phương đã nghĩ đến Bác Hồ như “trời xanh”. Trong toàn tập thơ “Viếng lăng Bác”, đây là lần thứ hai Viễn Phương vận dụng những ẩn dụ tư liệu mới mẻ, chính xác. Bởi lẽ, trong thế giới tự nhiên vô biên, “trời xanh” có khả năng bao trùm vạn vật như muốn che chở, bảo vệ cho vạn vật, muôn loài. “Trời xanh” còn có công trả lại ánh sáng và sức sống cho muôn loài. Bác Hồ của chúng ta cũng vĩ đại như vậy.

Xem thêm: Phân tích bài Chí khí anh hùng ngắn nhất – Dàn ý + 4 bài văn mẫu

Cả cuộc đời mình, từ khi còn trai trẻ cho đến khi da đã bạc, Bác Hồ đã sinh ra vì độc lập tự do của Tổ quốc Việt Nam thân yêu. Sau bao năm bôn ba nước ngoài, bao lần ngủ trong sương muối, chịu tù đày, gông cùm, Bác Hồ vẫn quyết tâm đương đầu với thử thách, vượt qua để ánh sáng cách mạng chiếu soi muôn dân, phá bỏ mọi gông cùm đau khổ. Cho núi sông Việt Nam thống nhất muôn nhà. Vì vậy, việc nhà thơ so sánh Bác Hồ với “trời xanh” là đúng và mãi mãi đúng đối với dân tộc ta.

Thế nhưng, khi đọc kỹ lại câu thơ: “Vẫn biết trời xanh là mãi mãi”, ta nghe có một điều gì đó vừa ập xuống, một điều gì đó ngột ngạt trong lòng. Cảm xúc ấy được khẳng định khi đọc đoạn thơ:

“Mà sao nghe nhói ở trong tim”

Như vậy, tuy theo dòng cảm xúc, sự liên tưởng của Viễn Phương Đẳng rất dạt dào và phong phú, nói một cách say sưa với niềm hân hoan, tự hào về niềm thành kính dâng trào khi được ở bên Bác, tấm lòng “Miền Nam ruột thịt mong Bác”. không thèm cha.” Giờ đây nhà thơ không thể trốn tránh một sự thật đau đớn, một sự thật mà nhân dân Việt Nam đã phải thử thách vào ngày 2 tháng 9 năm 1969:

“Suốt mấy hôm rày đau tiễn đưa Đời tuôn nước mắt, trời tuôn mưa”

(Bác ơi! – Tố Hữu)

Cảm giác ấy chợt đến khiến thi nhân nghe “nhói trong lòng”. Động từ “khát nước” mang đậm phong cách Nam Bộ. Đặt trong giọng thơ đầy xót xa, hoài niệm, lắng nghe gần gũi, chân thực miêu tả rõ nét nỗi đau tột cùng của tác giả khi đứng trước nỗi đau có thật: Bác ra đi mãi mãi. Và ý thơ ấy của Viễn Phương đã giúp ta hình dung ra hình ảnh nhà thơ đứng nghiêm trang, để râu, nghĩ rằng Bác Hồ đã dành cho Tổ quốc kính yêu này với tấm lòng yêu mến, kính trọng và biết ơn. , rất sâu.

Thương Bác vô cùng nhưng chẳng dành dụm được bao nhiêu nên giờ phút chia tay thật bùi ngùi, lưu luyến. Nghĩ về tương lai miền Nam xa Bác Hồ, xa Hà Nội, cảm xúc của nhà thơ không kìm nén, giấu kín trong lòng mà bộc lộ ra bên ngoài:

“Mai về miền Nam thương trào nước mắt Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này”.

Tiếp tục với cách diễn đạt đậm chất Nam Bộ “ rưng rưng nước mắt” và điệp khúc “ muốn làm” dùng làm điệp khúc được coi là đứng đầu trong ba câu thơ liên tiếp, câu thơ đã trở thành đỉnh cao. mạch cảm xúc cao trào, giúp anh gửi gắm tất cả tình cảm kính yêu, kính trọng của mình đối với Bác. Đó không chỉ là tâm trạng của tác giả mà còn là của hàng triệu trái tim khác. Được ở gần Bác dù chỉ vài giây nhưng chúng em không bao giờ muốn xa Bác vì Bác ấm áp quá, bao la quá.

Vì yêu, vì trân trọng, vì ngậm ngùi không nỡ rời xa, nhà thơ đã nguyện làm “con chim” tình yêu, “ca hát một mình”, muốn làm “đóa hoa thơm” “làm cây trúc” trung thành, thủy chung suốt đời. , kính cha già dân tộc.

Đặc biệt là ước nguyện “hóa trang thành cây tre trung thành ở nơi này” để bước vào hàng tre bao la, canh giấc ngủ vĩnh hằng của nhân dân. Hình ảnh cây tre tượng trưng một lần nữa làm cho bài thơ có một kết cấu đầu cuối tương ứng.

Nếu khổ thơ đầu là hàng tre như muôn dân quây quần bên Bác, cùng Bác sống, cùng Bác chiến đấu giữ nền hòa bình, độc lập của dân tộc thì khổ thơ cuối chỉ là “cây tre”. biểu tượng cho nhà thơ, cho nhân cách nhà thơ, cho ý chí kiên trung, bất khuất của dân tộc.

Hình ảnh hàng tre quanh lăng Bác được đặt ở câu thơ cuối như mang một ý nghĩa mới, tạo ấn tượng sâu sắc, làm dạt dào cảm xúc. “Cây tre trung kiên” là hình ảnh ẩn dụ thể hiện lòng kính yêu vô hạn và lòng trung thành với Bác, nguyện mãi mãi đi theo con đường chí tuyến mà Bác đã chỉ ra. Đó là lời tâm huyết của chính nhà thơ và cũng là ước nguyện của đồng bào miền Nam và của mỗi chúng ta đối với Bác.

Ngày nay, kính yêu và biết ơn Bác Hồ, toàn dân, toàn Đảng ra sức vun đắp, xây dựng và phát triển đất nước. Còn với học trò, tôi luôn tâm niệm lời Bác dặn: “Sông núi Việt Nam có tươi đẹp được hay không, dân tộc Việt Nam có được bước tới vinh quang sánh vai cùng các cường quốc năm châu là nhờ phần lớn là do giáo dục, rèn luyện của các em” mà hãy cố gắng chăm ngoan học tập, rèn luyện tư cách đạo đức tốt, mai sau góp sức nhỏ bé của mình vào công cuộc xây dựng và bảo vệ quê hương, đất nước, đền đáp công ơn. vĩ đại của Bác.

Với cảm xúc dâng trào, cách diễn đạt chân thành, thiết tha, với cách nhìn hình ảnh ẩn dụ đẹp đẽ, tinh tế, bài thơ “Viếng lăng Bác” nói chung, hai khổ thơ cuối nói riêng đều thiên về tình yêu. Tình cảm kính yêu của nhà thơ cũng như của đồng bào cả nước đối với Bác Hồ.

Giọng điệu của bài thơ phù hợp với nội dung tình cảm, cảm xúc vừa trang trọng, sâu lắng, vừa tha thiết, đau xót, vừa tự hào. Hình tượng có nhiều sáng tạo, kết hợp giữa hình ảnh thực với hình ảnh ẩn dụ, biểu tượng. Hình ảnh ẩn dụ-biểu tượng vừa quen thuộc, gần gũi với hình ảnh thực, vừa sâu sắc, có ý nghĩa khái quát và giá trị biểu cảm.